เป็นมนุษย์มิใช้ได้ดีเพราะมียี่ห้อมนุษย์
มนุษย์นั้นจักได้ดี รุ่งเรือง เจริญ ได้เพราะการฝึก ศึกษา สั่งสม อบรม เรียนรู้ แต่ในสิ่งที่ดีๆ
ฝึกเป็นคนมีเมตตา มีน้ำใจ ก็จักได้ความรัก ความกรุณาตอบสนอง
ฝึกเป็นคนโหดร้าย แล้งน้ำใจ ก็จักได้รับความโหดร้ายแล้งน้ำใจ ไม่มีใครคบค้าสมาคม
ฝึกเป็นคนขยัน มุ่งมั่น จริงใจ ก็จักได้รับความสำเร็จอย่างจริงๆ จังๆ กลับมา พร้อมความภาคภูมิใจ
ฝึกเป็นคนเกียจคร้าน รวนเร เจ้าเล่ห์ ก็จักได้รับความล้มเหลว ไม่แน่นอน คาดหวังมิได้กลับมา
ฝึกเป็นคนละอายชั่ว เกรงกลัวผลแห่งอกุศลบาป ก็จักได้รับความน่าเชื่อถือ ยอมรับกลับมา
ฝึกเป็นคนหยาบช้า กระด้าง เถื่อนถ่อย ไม่แยกดีแยกชั่ว ก็จักได้รับความสาปแช่ง รังเกียจ เหยียดหยาม ชิงชังกลับมา
ฝึกเป็นคนกตัญญู รู้บุญคุณท่านผู้มีคุณ กตเวทิตาลงมือกระทำการตอบแทนพระคุณท่าน ก็จักได้รับความคุ้มครอง อภิบาลรักษา เมตตา กรุณากลับมา
ฝึกเป็นคนอกตัญญู ไม่รู้บุญคุณท่าน แถมยังเนรคุณทำร้ายท่านผู้มีคุณด้วยกาย ด้วยวาจา ด้วยจิตใจ ก็จักได้รับความดูถูก เหยียดหยาม รังเกียจ ถูกเอารัดเอาเปรียบ ตกต่ำ อับเฉา เศร้าหมองกลับมา
ฝึกเป็นคนไม่รู้หน้าที่ ไม่รับผิดชอบต่อหน้าที่ ไม่ทำหน้าที่อย่างจริงจัง ไม่ซื่อตรงต่อการทำหน้าที่ สุดท้ายก็จักได้รับความผิดพลาด ผิดหวัง ความล้มเหลว ล่มสลายกลับมา
ฝึกเป็นคนจริงจัง ตั้งใจ ชัดเจน ก็จักได้รับความสำเร็จ รุ่งเรือง เจริญ ไม่เนิ่นช้ากลับมา
ฝึกเป็นคนละเอียดถี่ถ้วน รอบคอบ ก็จักได้รับความถูกต้อง ชัดเจน สมบูรณ์กลับมา
ฝึกเป็นคนหยาบกระด้าง มักง่าย ทำอะไร คิดอะไร พูดอะไร แบบลวกๆ คึกคะนอง ไร้สาระ ก็จักได้รับความผิดพลาด ล้มเหลว เสียหาย ไร้สาระกลับมา
ฝึกเป็นคนเหลาะแหละ รวนเร เหลวไหล กลับกลอก มักง่าย ก็จักได้รับความล้มเหลว สับสน ผิดพลาด ผิดหวัง ล่าช้า ไม่พัฒนากลับมา
ฝึกเป็นคนรักษาระเบียบวินัย ในเรื่องที่ทำ ในคำที่พูด ในทุกสูตรที่คิด ก็จักได้รักษาศีลไปโดยปริยาย ทั้งยังมีชีวิตอยู่ในทำนองคลองธรรม ถูกต้อง มั่นคงกลับมา
ฝึกเป็นคนสับสน มักง่าย จับจด ไร้ระเบียบ ก็จักได้รับความวุ่นวาย สับสน มีแต่ปัญหาพอกพูน จนแม้แต่ตัวเองก็กลายเป็นปัญหาแก้ไขไม่ได้ พ่ายแพ้ในที่สุด
ฝึกเป็นคนกล้า คนเสียสละ จริงใจ ก็จักได้รับความแกร่งกล้า ที่จะเผชิญต่อทุกปัญหาได้อย่างไม่สะดุ้งผวา ไม่หวั่นเกรงต่อสิ่งใดๆ เพราะกล้าที่จะเสียสละได้แม้แต่ชีวิต ก็จักได้รับความสามารถในการแก้ปัญหาเพิ่มพูนได้มากยิ่งขึ้น ทั้งยังเป็นผลสำฤทธิ์ที่สามารถจับต้องได้จริง
ฝึกเป็นคนสะดุ้งผวา หวาดกลัวต่อทุกปัญหาจนไม่กล้าที่จะเผชิญ ก็จักได้รับความล้มเหลว พ่ายแพ้ ท้อแท้ ท้อถอยต่อทุกปัญหา แม้ที่สุดก็แพ้ภัยตัวเอง
ฝึกเป็นคนรักสงบ มีชีวิตสมถะ พอเพียงต่อการบริโภคปัจจัย ๔ ก็จะได้รับความอิ่มเอม ร่มเย็นกลับมา
ฝึกเป็นคนฟุ้งซ่าน ทะเยอทะยานยาก ก็จักได้รับความทุรนทุราย หงุดหงิด ตะกรุมตะกราม ไม่รู้จักพอกลับมา
และฝึกเป็นพระ เทวดา พรหม บัณฑิต ก็จะได้รับความร่มเย็นเป็นสุข พ้นทุกข์ มีชัยชนะ
แต่หากฝึกเป็นผีเปรต อสุรกาย สัตว์เดรัจฉาน สัตว์นรก ก็จักได้รับความทุกข์ทนได้ยาก ลำบากอย่างแสนสาหัสกลับมา
มนุษย์เอ๋ย..อย่าเห็นกงจักรเป็นดอกบัวนะจ๊ะ
พุทธะอิสระ