หลังจากที่พระสารีบุตรได้บรรลุพระอรหันต์แล้ว พระบรมศาสดาทรงตั้งเอาไว้ในตำแหน่งอัครสาวกเบื้องขวา
วันคืนล่วงไปจวบจนพระบรมศาสดาเสด็จไปโปรดพุทธมารดา ณ ดาวดึงส์ เทวโลก ตลอดเวลาหนึ่งพรรษาพระบรมศาสดาจึงทรงเสด็จลงจากดาวดึงส์ เทวโลก ณ ประตูเมืองสังกัสสนคร
พระสารีบุตรพาภิกษุ ภิกษุณี และอุบาสก อุบาสิกา สาธุชนจำนวนมากมารอเข้าเฝ้ารับเสด็จ
ในเวลาต่อมาพระบรมศาสดาเพื่อจักทำให้มหาชนประจักษ์ในปัญญาอันเลิศของพระสารีบุตรจึงทรงตรัสถามปัญหาว่า
“ดูก่อนสารีบุตร ปุถุชน จักรู้ถึงวิสัยของอริยชนได้หรือไม่”
พระสารีบุตรทูลตอบว่า ไม่ได้พระพุทธเจ้าข้า ปุถุชนผู้ตกเป็นทาสแห่งกาม มีชีวิตอยู่ด้วยการเสพกาม แสวงหากามเป็นเครื่องอาศัยจึงเป็นไปไม่ได้ ที่จะล่วงรู้ถึงวิสัยของผู้ละเสียได้ซึ่งกาม ผู้ดำรงชีพอยู่ด้วยวิเวกธรรมไม่ยินดีในรสกามทั้งหลาย
ดูก่อนสารีบุตร พระอริยบุคคลทั้ง ๔ คู่แปดพวก รู้ถึงวิสัยของปุถุชนหรือไม่
พระสารีบุตร พระอริยบุคคลทั้ง ๔ คู่แปดพวกล้วนล่วงรู้ในวิสัยแห่งปุถุชนอย่างแจ่มแจ้งพระพุทธเจ้าข้า
ดูก่อนสารีบุตร อริยบุคคลทั้ง ๔ คู่แปดพวก จักล่วงรู้วิสัยของกันและกันได้หรือไม่
พระสารีบุตร ล่วงรู้ได้ก็มี ไม่ได้ก็มี พระพุทธเจ้าข้า
ดูก่อนสารีบุตร อย่างไรเรียกว่ารู้ได้และรู้ไม่ได้
พะสารีบุตร พระอริยบุคคลชั้นโสดาปัตติมรรคย่อมรู้ถึงวิสัยของอริยบุคคลชั้นโสดาปัตติมรรค
แต่ไม่สามารถล่วงรู้วิสัยของอริยบุคคลชั้นโสดาปัตติผล
อริยบุคคลชั้นโสดาปัตติผลย่อมล่วงรู้ได้แค่เฉพาะชั้นอริยบุคคลชั้นโสดาปัตติผล
แต่ไม่สามารถล่วงรู้ได้ถึงวิสัยของอริยบุคคลชั้นสกทาคามีมรรค
อริยบุคคลชั้นสกทาคามีมรรค ไม่สามารถล่วงรู้วิสัยของอริยบุคคลชั้นของสกทาคามีผล
อริยบุคคลชั้นสกทาคามีผล ไม่สามารถล่วงรู้วิสัยของอริยบุคคลชั้นของอนาคามีมรรค
อริยบุคคลชั้นอนาคามีมรรค ไม่สามารถล่วงรู้วิสัยของอริยบุคคลชั้นของอนาคามีผล
อริยบุคคลชั้นอนาคามีผล ไม่สามารถล่วงรู้วิสัยของอริยบุคคลชั้นของอรหันต์มรรค
อริยบุคคลชั้นอรหันต์มรรค ไม่สามารถล่วงรู้วิสัยของอริยบุคคลชั้นของอรหันต์ผล
อริยบุคคลชั้นอรหันต์ผล ย่อมล่วงรู้ได้ในวิสัยของพระอริยบุคคลทุกลำดับ และแจ่มแจ้งในวิสัยของปุถุชน
แต่อริยบุคคลชั้นพระอรหันต์ผลก็ไม่สามารถล่วงรู้ได้ถึงวิสัยของพระอัครสาวกซ้ายและขวา
แม้พระอัครสาวกฝ่ายซ้ายก็ไม่สามารถล่วงรู้ได้ถึงวิสัยของพระอัครสาวกฝ่ายขวา
พระอัครสาวกฝ่ายขวาก็ไม่สามารถล่วงรู้ได้ถึงวิสัยของพระอัครสาวกฝ่ายซ้าย
พระอัครสาวกฝ่ายซ้าย ขวา และพระอริยเจ้าทุกลำดับชั้น ก็ไม่สามารถล่วงรู้ได้ถึงวิสัยของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าข้า
สาธุ สาธุ สาธุ
มหาชนทั้งหลายที่มาชุมนุม ณ เมืองสังกัสสนครขณะนั้นต่างเปล่งเสียงสาธุการขึ้นดังกระหึ่มกึกก้องด้วยความอัศจรรย์ในสติปัญญาของพระอัครสาวกฝ่ายขวาสารีบุตร
พุทธะอิสระ
