สิ่งใดคือตัวนำให้เรากระทำสิ่งต่างๆ กรรมหรือเราเลือก
ตอบ
อวิชชา ความไม่รู้
สังขาร การปรุงแต่ง
ตัณหา ความทะยานอยาก
อุปาทาน ความยึดถือ
เหล่านี้คือ เหตุปัจจัยให้เราท่านกระทำสิ่งต่างๆ
ส่วนกรรม คือ การกระทำเป็นผลที่มาจากเหตุปัจจัยของอวิชชา สังขาร ตัณหา และอุปาทาน
รวมความแล้ว สิ่งที่มนุษย์และสัตว์กระทำเรียกว่า กรรม ล้วนแล้วมาจากเหตุปัจจัยดังกล่าวทั้งนั้น
ยกเว้น ท่านผู้พ้นแล้วจากเหตุปัจจัยทั้งปวง เช่น พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า และพระอรหันต์สาวกทั้งหลาย
พุทธะอิสระ