เราท่านทั้งหลายอาจจะคุ้นเคยกับคุณธรรม ๕ ประการ ที่เรียกว่า พละ ๕ หรือ อินทรีย์ ๕ อันมี
สัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา กันมาแล้วบ้าง
พละ ๕ หรืออินทรีย์ ๕ จัดเป็นคุณธรรมขั้นสูงที่จะส่งผลให้ถึงวิมุตติ ความหลุดพ้นได้
แต่ยังมีคุณธรรมที่เรียกว่า พละ ๔ ด้วย คือ ธรรมอันเป็นกำลังให้มนุษย์ได้ดำเนินชีวิตอยู่ในโลกนี้ได้อย่างเจริญรุ่งเรือง
คุณธรรมทั้ง ๔ เหล่านั้น คือ
๑. ปัญญาพละ ให้เข้าใจว่า เมื่อกล่าวถึงปัญญาในที่ใด ต้องมีคุณธรรมที่ชื่อว่า สติตามมาด้วยเสมอ เรียกโดยรวมว่า สติปัญญา เป็นคุณธรรมช่วยให้ ทำ พูด คิด ไม่ผิดพลาด เจริญรุ่งเรือง
๒. วิริยะพละ ความขยันหมั่นเพียรอย่างตั้งมั่น ขอให้เข้าใจด้วยว่า เมื่อใดที่กล่าวถึงวิริยะ ต้องหมายรวมไปถึงสมาธิ ความตั้งมั่นเข้าไปด้วย นั้นก็หมายถึง มีความเพียร อย่างตั้งมั่น ต่อเนื่องยาวนานนั้นเอง
ผู้มีคุณธรรมข้อนี้จักทำให้สำเร็จประโยชน์ในสิ่งที่ปรารถนา
๓. อนวัชชพละ ความซื่อตรง สุจริต จริงใจ ทั้งต่อหน้าและลับหลัง ผู้ที่มีคุณธรรมข้อนี้จักทำให้เป็นที่น่านับถือ ยอมรับแก่คนทั้งหลาย
๔. สังคหพละ การให้ การเสียสละ การบริจาค อย่างไม่ลำเอียง เสมอต้นเสมอปลาย โดยมีลักษณะหรือพฤติกรรม ๔ คือ
ทาน การให้
เปยยวัชชะ ประพฤติกิริยาให้เป็นที่ประทับใจ
อัตถจริยา บำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์สาธารณะ โดยมิได้มุ่งหวังสิ่งใดตอบแทน
สมานัตตตา เที่ยงธรรม เปิดเผย จริงใจ จริงจัง เสมอต้นเสมอปลาย
ผู้ประพฤติปฏิบัติพละทั้ง ๔ ครบถ้วน สมบูรณ์ ย่อมสามารถข้ามพ้นภัยทั้ง ๕ ไปได้เสมอ
ภัยทั้ง ๕ นั้นได้แก่
๑. อาชีวิตภัย ภัยที่เกิดกับชีวิตประจำวัน
๒. อสิโลกภัย ภัยที่จะทำให้เสื่อมเสียชื่อเสียงเกียรติยศ
๓. ปริสสารัชภัย ภัยที่เกิดจากความหวาดกลัว ขลาดเขลา
๔. มรณภัย ภัยที่เกิดจากความตายผิดปกติ เช่น ตายโหง
๕. ทุคติภัย ภัยที่เกิดจากความทุกข์ยาก เดือดร้อนทั้งปวง
ขอย้ำว่า หากต้องการพลังในการดำรงชีวิตให้รุ่งเรือง เจริญ มั่งคั่ง มั่นคง และรอดพ้นจากภัยทั้งปวงในโลกนี้
เราท่านทั้งหลาย จักต้องตั้งมั่นอยู่ในพละ ๔ อย่างดังกล่าว
พุทธะอิสระ